Tarihte Bugün 10 Temmuz

Bugün 10 Temmuz. Tarih boyunca bu özel gün, dünya ve Türkiye genelinde sayısız önemli olaya, büyük şahsiyetlerin doğumuna ve vefatına sahne oldu. İşte 10 Temmuz'un tarihteki detaylı izleri:

Dünya Tarihinde 10 Temmuz'da Yaşananlar

• MÖ 48 - Dyrrhachium Muharebesi: Roma Cumhuriyeti'nde iç savaşın önemli dönüm noktalarından biri olan bu muharebede, Gnaeus Pompeius Magnus, Jül Sezar'ı yenilgiye uğrattı.
• 1679 - New Hampshire Kraliyet Kolonisi Oldu: Büyük Britanya tacı, Kuzey Amerika'daki New Hampshire'ı resmen bir kraliyet kolonisi olarak ilan etti.
• 1776 - New York'ta Kral III. George Heykeli Kaldırıldı: Amerikan Devrimi'nin sembolik bir adımı olarak New York'ta Kral III. George'un heykeli halk tarafından devrildi.
• 1778 - Fransa, İngiltere'ye Savaş İlan Etti: Amerikan Devrimi sırasında Fransa Kralı XVI. Louis, Büyük Britanya Krallığı'na savaş ilan ederek Amerika'nın bağımsızlık mücadelesine destek verdi.
• 1890 - Wyoming, ABD'nin 44. Eyaleti Oldu: Batı Amerika'nın önemli eyaletlerinden Wyoming, ABD'nin 44. eyaleti olarak birliğe katıldı.
• 1893 - İlk Başarılı Açık Kalp Ameliyatı Gerçekleşti: Büyük kalp cerrahisi öncülerinden Dr. Daniel Hale Williams, Chicago'da ilk başarılı açık kalp ameliyatını gerçekleştirdi. Bu, tıp tarihinde çığır açan bir gelişmeydi.
• 1900 - Paris Metrosu Açıldı: Avrupa'nın en eski ve en ikonik toplu taşıma sistemlerinden biri olan Paris Metrosu, bu tarihte resmen hizmete girdi.
• 1913 - Ölüm Vadisi'nde Rekor Sıcaklık: Kaliforniya'daki Ölüm Vadisi'nde sıcaklık 56.7 °C olarak ölçüldü. Bu, ABD tarihinde kaydedilen en yüksek sıcaklık derecesi olarak kayıtlara geçti.
• 1940 - Britanya Muharebesi Başladı: II. Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Britanya adasına yönelik başlattığı hava saldırılarıyla "Battle of Britain" (Britanya Muharebesi) resmen başladı.
• 1943 - Müttefiklerin Sicilya Çıkarması: II. Dünya Savaşı'nda Müttefik kuvvetler, "Husky Operasyonu" kapsamında Sicilya'ya çıkarma yaparak Avrupa'daki işgal bölgelerine karşı geniş çaplı bir operasyon başlattı.
• 1947 - Pakistan'ın Kuruluşu: Hindistan'ın bağımsızlığının ardından ikiye ayrılmasıyla kurulan Pakistan'da, ulusun kurucusu ve ilk genel valisi olarak Muhammed Ali Cinnah göreve getirildi.
• 1962 - Telstar Uydusu Uzaya Fırlatıldı: ABD, kıtalar arası canlı televizyon ve telefon iletimini sağlayacak olan Telstar 1 uydusunu uzaya gönderdi. Bu, uydu iletişiminde devrim niteliğinde bir adımdı.
• 1962 - Üç Noktalı Emniyet Kemeri Patenti Verildi: İsveçli mühendis Nils Bohlin'in geliştirdiği, modern otomobillerde standart hale gelen üç noktalı emniyet kemeri için ABD'de patent verildi.
• 1971 - Fas'ta Darbe Girişimi: Fas ordusunun bazı birlikleri, kraliyet rejimine karşı ihtilal girişiminde bulunarak ülkede cumhuriyet ilan etmeye çalıştı. Girişim başarısızlıkla sonuçlandı.
• 1973 - Bahama Adaları Bağımsızlığını İlan Etti: Karayip Denizi'ndeki Bahama Adaları, Birleşik Krallık'tan ayrılarak bağımsızlığını kazandı.
• 1985 - Rainbow Warrior Saldırısı: Greenpeace'e ait "Rainbow Warrior" gemisi, Yeni Zelanda'nın Auckland Limanı'nda Fransız istihbarat teşkilatı DGSE tarafından bombalanarak batırıldı. Olayda bir aktivist hayatını kaybetti ve uluslararası bir skandala yol açtı.
• 1991 - Boris Yeltsin Rusya Devlet Başkanı Oldu: Sovyetler Birliği'nin dağılma sürecinde önemli bir figür olan Boris Yeltsin, Rusya'nın ilk seçilmiş devlet başkanı olarak göreve başladı.
• 2015 - Güney Carolina Konfederasyon Bayrağını Kaldırdı: ABD'nin Güney Carolina eyaleti, eyalet binasından tartışmalı Konfederasyon bayrağını kaldırarak ırkçı mirasa karşı sembolik bir adım attı.

Türkiye Tarihinde 10 Temmuz'da Yaşananlar

• 1894 - Büyük İstanbul Depremi: İstanbul'da meydana gelen şiddetli depremde yaklaşık 474 kişi hayatını kaybetti. Şehirde büyük çapta yıkım ve hasar oluştu.
• 1910 - Cerrahpaşa Hastanesi Kuruldu: İstanbul'un köklü ve önemli sağlık kurumlarından Cerrahpaşa Hastanesi, bu tarihte kuruldu ve modern tıp eğitimine önemli katkılar sağladı.
• 1921 - Kütahya-Eskişehir Muharebeleri Başladı: Türk Kurtuluş Savaşı sırasında, Yunan ordusunun taarruzuyla Kütahya-Eskişehir muharebeleri başladı. Bu muharebeler, Türk ordusu için zorlu ve kritik bir dönemi işaret etti.
• 1923 - İstanbul'da Harp Akademisi Kuruldu: Türk Silahlı Kuvvetleri'nin gelecekteki komutanlarını yetiştiren önemli eğitim kurumlarından Harp Akademisi, İstanbul'da faaliyete geçti.
• 1933 - Sümerbank Faaliyete Geçti: Türkiye ekonomisinin kalkınmasında ve sanayileşmesinde önemli bir rol oynayan Sümerbank, bu tarihte resmen faaliyete başladı.
• 1939 - Türk Basın Birliği'nin İlk Kongresi Toplandı: Türk Basın Birliği'nin ilk kongresi Ankara'da gerçekleştirildi, bu da Türk basın tarihinde önemli bir mesleki örgütlenmenin başlangıcı oldu.
• 1952 - Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Kuruldu: Türk basını için önemli bir meslek örgütü olan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) kuruldu ve gazetecilerin haklarını savunma misyonunu üstlendi.
• 1961 - Metin Oktay İtalya'ya Transfer Oldu: Türk futbolunun efsanevi ismi Metin Oktay, Galatasaray'dan İtalya'nın Palermo takımına 675.000 lira karşılığında transfer oldu. Bu, Türk futbol tarihinde dönüm noktası niteliğinde bir transferdi.
• 1969 - Ordu Mensuplarına Oy Hakkı Tanındı: Türkiye'de ordu mensuplarına oy kullanma hakkı tanınarak demokratik katılımları genişletildi.
• 1973 - Türksat Uydusu Uzaya Fırlatıldı: Türkiye'nin haberleşme altyapısını güçlendirmek amacıyla Türksat uydu sistemi, Fransız Guyanası'ndan uzaya fırlatıldı.
• 2007 - Erden Eruç Dünya Turuna Başladı: Türk maceraperest Erden Eruç, dünyayı yalnız insan gücüyle (kürek çekerek, bisiklete binerek, yürüyerek) dolaşma hedefiyle tek başına devri aleme başladı. Bu, önemli bir keşif ve dayanıklılık yolculuğuydu.

10 Temmuz'da Doğan Önemli Kişiler

Dünya Genelinde Doğanlar:

• 1451 - III. James: İskoçya Kralı.
• 1509 - Jean Calvin: Fransız din reformcusu ve Kalvinizm'in kurucusu.
• 1856 - Nikola Tesla: Sırp asıllı Amerikalı fizikçi, mucit ve elektrik mühendisi. Alternatif akım sistemleri, radyo ve kablosuz teknoloji alanındaki çalışmalarıyla tanınır.
• 1871 - Marcel Proust: Fransız yazar. "Kayıp Zamanın İzinde" adlı anıtsal eseriyle edebiyat dünyasında çığır açmıştır.
• 1895 - Carl Orff: Alman besteci. En bilinen eseri "Carmina Burana"dır.
• 1902 - Kurt Alder: Nobel ödüllü Alman kimyacı.
• 1920 - Owen Chamberlain: Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi.
• 1942 - Ronnie James Dio: Amerikalı müzisyen, heavy metal müziğin ikonik vokalistlerinden.
• 1972 - Sofia Vergara: Kolombiyalı-Amerikalı aktris ve televizyon kişiliği.
• 1974 - Chiwetel Ejiofor: İngiliz aktör.
• 1976 - Ludovic Giuly: Fransız futbolcu.
• 1980 - Jessica Simpson: Amerikalı pop şarkıcısı, oyuncu ve tasarımcı.

Türkiye'de Doğanlar:

• 1923 - Şemsi Yastıman: Türk Halk Müziği sanatçısı.
• 1939 - Ahmet Taner Kışlalı: Ünlü Türk siyaset bilimci, akademisyen ve yazar.
• 1943 - Sema Özcan: Türk sinema oyuncusu.
• 1957 - Barbaros Şansal: Türk moda tasarımcısı ve sosyal medya fenomeni.
• 1974 - Zeynep Gülmez: Türk tiyatro ve sinema oyuncusu.
• 1976 - Şafak Pavey: Türk diplomat, siyasetçi ve yazar.
• 1977 - Sinan Tuzcu: Türk dizi ve sinema oyuncusu.
• 1983 - Barış Pehlivan: Türk gazeteci ve yazar.
• 1989 - İsmail Köybaşı: Türk futbolcu.

10 Temmuz'da Vefat Eden Önemli Kişiler

Dünya Genelinde Ölenler:

• 138 - Hadrianus: Roma İmparatoru.
• 649 - Tang Taizong (Li Shimin): Çin Tang Hanedanlığı'nın ikinci imparatoru.
• 831 - Zübeyde bint Cafer: Abbasi prensesi ve Harun Reşid'in eşi.
• 1099 - El Cid (Rodrigo Díaz de Vivar): İspanyol asil, komutan ve diplomat.
• 1103 - I. Erik: Danimarka Kralı.
• 1290 - IV. Ladislaus: Macaristan Kralı.
• 1559 - II. Henri: Fransa Kralı.
• 1561 - Rüstem Paşa: Osmanlı İmparatorluğu'nun sadrazamı.
• 1584 - William I. Orange: Hollanda Bağımsızlık Savaşı'nın lideri.
• 1851 - Louis-Jacques-Mandé Daguerre: Fransız sanatçı ve kimyager, fotoğrafçılığın öncülerinden.
• 1915 - Vaja Pşavela: Gürcü yazar.
• 1943 - Nikola Tesla: (Doğum tarihiyle aynı gün) Sırp asıllı Amerikalı fizikçi, mucit.
• 2006 - Şamil Basayev: Çeçen lider.
• 2015 - Ömer Şerif (Omar Sharif): Mısırlı ünlü aktör.

Türkiye'de Ölenler:

• 1453 - Çandarlı Halil Paşa: Osmanlı devlet adamı ve sadrazam. Fatih Sultan Mehmet döneminde önemli görevler üstlendi.
• 1975 - Nurettin Topçu: Türk yazar, akademisyen ve fikir adamı. Türk düşünce hayatına önemli katkıları oldu.
• 1977 - Şükrü Gülesin: Eski milli futbolcu ve spor yazarı.
• 1982 - Ziya Keskiner: Türk tiyatro oyuncusu ve yönetmen.
• 1992 - Cevdet Kudret: Türk yazar ve edebiyat tarihçisi.
• 1994 - Şemsi Yastıman: (Doğum tarihiyle aynı gün) Türk Halk Müziği sanatçısı.
• 1995 - Mehmet Ali Aybar: Türk siyasetçi ve yazar. Türkiye İşçi Partisi'nin eski liderlerinden.
• 1996 - Hamiyet Yüceses: Türk ses sanatçısı ve Klasik Türk Müziği'nin önemli isimlerinden.
• 2013 - Ali İsmail Korkmaz: Gezi Parkı protestolarında hayatını kaybeden üniversite öğrencisi.

10 Temmuz, antik çağlardan günümüze kadar uzanan geniş bir zaman diliminde, savaşlardan bilimsel keşiflere, kültürel olaylardan toplumsal dönüşümlere kadar pek çok önemli gelişmenin yaşandığı, aynı zamanda tarihe mal olmuş birçok ismin doğduğu veya aramızdan ayrıldığı bir gün olarak hafızalardaki yerini koruyor.