Tarihte Bugün 22 Mart

Önemli Olaylar, Doğumlar ve Ölümler

22 Mart, dünya tarihinde birçok önemli olaya sahne olmuş, pek çok önemli kişinin doğum ve ölüm yıl dönümü olarak kayıtlara geçmiştir. İşte bu tarihte yaşanan bazı kayda değer gelişmeler:

Dünya Tarihinde 22 Mart’ta Yaşanan Önemli Olaylar

• 1312 – Tapınak Şövalyeleri'nin Sonu: Papa V. Clement, yayımladığı "Vox in excelso" fermanı ile ünlü Tapınak Şövalyeleri Tarikatı'nı resmen feshetti. Orta Çağ Avrupa’sının en güçlü dini-askeri örgütlerinden biri olan bu tarikat, Haçlı Seferleri'nde önemli roller üstlenmiş, ancak sonrasında büyük siyasi çekişmelerin hedefi olmuştu.
• 1765 – Damga Yasası: Büyük Britanya Parlamentosu, Amerikan kolonilerinde kullanılan basılı materyallerin vergi pulu taşımasını zorunlu kılan "Damga Yasası"nı kabul etti. Bu yasa, Amerikan Devrimi’nin kıvılcımlarından biri olarak görülmektedir.
• 1784 – Zümrüt Buda’nın Taşınması: Budist dünyasının en kutsal emanetlerinden biri olarak kabul edilen "Zümrüt Buda", Tayland’ın başkenti Bangkok’taki Wat Phra Kaew tapınağına büyük bir törenle taşındı. Bu olay, Tayland’ın dini ve kültürel mirası açısından önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir.
• 1895 – Sinemanın Doğuşu: Auguste ve Louis Lumière kardeşler, Société pour L'Encouragement à l'Industrie’de (Endüstriyi Teşvik Topluluğu) ilk kez sinema teknolojisini halka tanıttılar. Bu etkinlik, modern sinemanın temellerinin atıldığı günlerden biri olarak tarihe geçti.
• 1933 – İlk Toplama Kampı: Almanya'da Naziler, siyasi muhalifleri hapsetmek amacıyla ilk düzenli toplama kampı olan Dachau Toplama Kampını kurdu. Bu kamp, II. Dünya Savaşı boyunca sistematik soykırımın bir parçası olarak birçok masum insanın hayatını kaybetmesine tanıklık etti.
• 1945 – Arap Birliği’nin Kuruluşu: Mısır, Suriye, Lübnan, Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve Yemen’in bir araya gelmesiyle Kahire’de Arap Birliği resmen kuruldu. Birlik, Arap ülkeleri arasındaki siyasi ve ekonomik iş birliğini güçlendirmek amacıyla oluşturuldu.
• 1993 – Dünya Su Günü: Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 22 Mart tarihini Dünya Su Günü olarak ilan etti. Bu özel gün, suyun önemi hakkında farkındalık yaratmayı ve dünya çapında su kaynaklarının korunmasını teşvik etmeyi amaçlamaktadır.
• 2016 – Brüksel Saldırıları: Belçika’nın başkenti Brüksel’de, Zaventem Havalimanı ve Maelbeek metro istasyonunda gerçekleşen terör saldırılarında 30’dan fazla insan hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı. Bu saldırılar, Avrupa’da güvenlik politikalarının yeniden gözden geçirilmesine neden oldu.

Türkiye Tarihinde 22 Mart’ta Yaşanan Önemli Olaylar

• 1737 – Osmanlı'da Sadrazam Değişikliği: Osmanlı Devleti'nde Yeğen Mehmed Paşa sadrazamlık görevinden alınarak yerine Hacı İvazzade Mehmed Paşa atandı.
• 1921 – Kurtuluş Savaşı’nda Zafer: Türk Kuvâ-yi Milliye güçleri, işgalci Fransız birliklerini Adana’nın Feke ilçesinden çıkardı. Bu zafer, Güney Cephesi’ndeki mücadelede önemli bir kilometre taşı oldu.
• 1943 – Türkiye ve ABD Arasında Radyo Yayını: Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri arasında karşılıklı radyo yayın servisi başlatıldı. Bu girişim, iki ülke arasındaki diplomatik ve kültürel ilişkileri güçlendirmeye yönelik adımlardan biri olarak kabul edildi.
• 1963 – Celâl Bayar’ın Tahliyesi: 27 Mayıs 1960 darbesinin ardından Yassıada'da yargılanan ve idama mahkûm edilen eski Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, cezası müebbet hapse çevrildikten sonra sağlık durumu nedeniyle tahliye edildi.
• 1988 – Türkiye İmar Bankası’nın Kuruluşu: Türkiye’de bankacılık sektörünün önemli oyuncularından biri olan Türkiye İmar Bankası T.A.Ş. faaliyete başladı.

22 Mart’ta Doğan Ünlü İsimler

• 1394 – Uluğ Bey: Timur İmparatorluğu’nun önemli hükümdarlarından biri olmasının yanı sıra, astronomi ve matematik alanındaki çalışmalarıyla bilim tarihine damga vuran bir bilim insanıdır. Semerkant’ta kurduğu rasathane, dönemin en gelişmiş astronomi merkezlerinden biri olmuştur.
• 1913 – Sabiha Gökçen: Türk Hava Kuvvetleri’nin ilk kadın savaş pilotu olan Sabiha Gökçen, aynı zamanda dünyanın ilk kadın savaş pilotlarından biri olarak tarihe geçmiştir.
• 1922 – Osman Fahir Seden: Türk sinemasının en önemli yönetmen, yapımcı ve senaristlerinden biri olan Seden, Türk sinema tarihine damga vuran eserler ortaya koymuştur.
• 1931 – William Shatner: Kanadalı oyuncu William Shatner, özellikle Star Trek (Uzay Yolu) serisinde canlandırdığı Kaptan Kirk rolüyle tanınmaktadır.
• 1948 – Andrew Lloyd Webber: İngiliz besteci Andrew Lloyd Webber, The Phantom of the Opera, Cats ve Evita gibi ünlü müzikalleriyle dünya çapında büyük bir başarı elde etmiştir.

22 Mart’ta Hayatını Kaybeden Ünlü İsimler

• 1374 – Go-Kōgon: Japonya’nın 4. Kuzey Talibi olarak bilinen Go-Kōgon, 1336-1374 yılları arasında hüküm sürmüştür.
• 1832 – Johann Wolfgang von Goethe: Alman edebiyatının en büyük isimlerinden biri olarak kabul edilen Goethe, başta "Faust" olmak üzere dünya edebiyatına yön veren pek çok esere imza atmıştır. Aynı zamanda felsefe, doğa bilimleri ve politika ile ilgilenmiş çok yönlü bir düşünürdü.
• 2001 – William Hanna: Amerikalı animatör William Hanna, "Tom ve Jerry", "Jetgiller" ve "Taş Devri" gibi efsanevi çizgi filmleri yaratarak milyonlarca çocuğun (ve yetişkinin) hayal dünyasını şekillendirmiştir.
• 2001 – Sabiha Gökçen: Türk havacılığının öncülerinden Sabiha Gökçen, 88 yaşında hayatını kaybederek ardında büyük bir miras bırakmıştır.

22 Mart, dünya ve Türkiye tarihinde pek çok önemli olayın yaşandığı bir gündür. Gerek siyasi ve askeri gelişmeler, gerekse sanat, bilim ve kültür dünyasına yön veren doğumlar ve ölümlerle tarih sahnesinde yer edinmiştir.