Tercüme
Tercüme ya soluk bir fotoğraf, diyor kitap, yahut sadakatsiz ama renkli ve canlı bir taklit. Tercüme bir yaratış, bence... şiir gibi, deneme gibi ama onlardan çok daha güç. Edebiyatçılar, hiç olmazsa on büyük şair, on büyük romancı, on büyük tiyatro yazarı üzerinde anlaşabilirler, hangimiz on büyük mütercim sayabiliriz?
Evet, tercüme sanatların en gücü: başka bir iklimde, başka bir çağda doğan düşüncenin kendi toprağımızda dirilmesi. Yalnız düşüncenin mi? Tercümede lafza teslimiyet ihanetlerin en büyüğü.
Géorgique tercümesi, De Lille’e Akademi’nin kapılarını açmış . Büyük Frederik’e göre, asrın en orijinal eseri bu tercüme. Richelieu, De Lille’in Akademi’ye giremeyecek kadar genç olduğunu söyleyince, üyelerden biri haykırmış “Çok mu genç? İki bin yaşında, Virgile kadar yaşlı.”
Chateaubriand, Milton tercümesi üzerinde otuz beş yıl çalışmış , yine de başarılı sayılmıyor tercümesi. İbret alalım.
Voltaire, mütercimi uşağa benzetir, kendini efendisinin yerine koyan uşağa. Yanlış. Üstat mütercimle tercümanı karıştırıyor. Mütercim, mutlak’ı arayan bir çılgın, “felsefe taşını bulmaya çalışan bir simyagerdir, bir Sizifos’tur belki, bir haber taşıyıcısı değildir.
Rivarol için bir üslup temrinidir tercüme, en büyük faydası insana kendi dilinin imkânlarını tanıtmasıdır. Belki doğru, ama hakikatin bütününü kucaklamıyor bu hüküm. Tercüme bir fetihtir, yalnız dili değil, düşünce ve hassasiyetin girift dünyasını da zenginleştiren bir fetih.
Tercüme ile ilgili paylaşımınızı büyük bir keyif alarak zevkle okudum. Tercüme gerçekten çok zor bir iştir. Şuradan biliyorum. Blog sayfama "değirmenden mektup var" ismini, Alphonse Daudet'in "Değirmenimden Mektuplar" kitabından esinlenerek vermiştim. Henüz daha kitabı ne aldım ne de okudum. Sadece ismin duymuştuım. Kitap, Kapadokya Yayıncılığın Yelkovan dizisinden olup, Güldal Bilici tarafından tercüme edilmiş. Ben daha bu kadar kötü bir çeviriyla hiç karşılaşmadım. Aman Allah'ım, inanır mısınız, kitabı okumaktan vazgeçtim. Kitap hala kütüphanemdedir. Belki de bu hata çeviricinin değil de kitap basıma hazırlanırken yayınevi ve matbaanın bir hatası mı tam anlayamadım. Ancak, büyük bir ihtimalle çevirici hatası sanıyorum. Aslında ön yargılı olmak da istemiyorum
YanıtlaSilBu güzel ve yararlı paylaşımınız için kaleminize, emeğinize ve yüreğinize sağlıklar dilerim. Selam ve saygılarımla.