Tarihte Bugün 18 Temmuz

18 Temmuz'da Yaşanan Önemli Olaylar

Türkiye Tarihinden Önemli Anlar

• 1920 - Misak-ı Millî'nin Kabulü: Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde milletvekilleri, Misak-ı Millî üzerine yemin ederek bu belgeyi resmen onayladı. Bu tarihi karar, Kurtuluş Savaşı'nın temel hedeflerini belirleyen ve ulusal bağımsızlık mücadelesine yön veren kritik bir dönüm noktasıydı.
• 1921 - Stratejik Geri Çekilme: Mustafa Kemal Paşa'nın emriyle Türk Ordusu, Kütahya-Eskişehir Savaşları sonrası toparlanmak ve Sakarya Meydan Muharebesi'ne hazırlanmak üzere Sakarya Nehri'nin doğusuna çekildi. Bu, savaşın gidişatını etkileyen önemli bir taktik adımdı.
• 1930 - Ankara Etnografya Müzesi'nin Açılışı: Türkiye'nin ilk müze binalarından biri olan Ankara Etnografya Müzesi, kapılarını halka açtı. Müze, zengin Türk sanat ve kültür eserlerini bünyesinde barındırarak kültürel mirasın korunmasına katkıda bulunuyor.
• 1932 - Milletler Cemiyeti Üyeliği ve Ezanın Türkçe Okunması: Türkiye, uluslararası barış ve iş birliği platformu olan Milletler Cemiyeti'ne 56. üye olarak kabul edildi. Aynı gün, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın aldığı kararla ezan, ülke genelinde Arapça okunması yasaklanarak Türkçe okunmaya başlandı. Bu, laiklik ilkesinin önemli uygulamalarından biriydi.
• 1944 - İstanbul'da İlk Trolebüs Hattı: İstanbul, ilk şehir içi trolebüs hattına kavuştu. Beyazıt-Harbiye arasında hizmet vermeye başlayan troleybüsler, uzun yıllar boyunca şehir içi ulaşımın önemli bir parçası oldu.
• 1946 - İzmir Gazeteciler Cemiyeti'nin Kuruluşu: Gazetecilik mesleğinin gelişimini desteklemek ve meslektaşların haklarını korumak amacıyla İzmir Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.
• 1964 - Batman Petrol Rafinerisi Grevinin Sona Ermesi: On gün süren Batman Petrol Rafinerisi işçileri grevi, Bakanlar Kurulu ve Türk-İş'in arabuluculuğuyla başarıyla sonuçlandı.
• 1964 - Uluslararası Anlaşmalar: Türkiye ile ABD arasında pamuklu ihracatına ilişkin bir anlaşma imzalanırken, Türkiye ile Belçika arasında da işgücü anlaşması yürürlüğe girdi.
• 1970 - Behice Boran'ın Yargılanması: Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) önde gelen isimlerinden Behice Boran, Meclis'te yaptığı basın açıklaması nedeniyle yargılanmaya başladı. Bu olay, dönemin siyasi atmosferine ışık tutuyordu.
• 1974 - Kıbrıs Gerilimi ve Joseph Sisco'nun Ziyareti: Kıbrıs'ta Türkiye ve Rum kesimlerini ayıran Yeşil Hat'ta gerginlik tırmanırken, Türkiye Büyük Millet Meclisi olağanüstü toplanarak Kıbrıs'taki darbe durumunu görüştü. Aynı gün, ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger'in özel temsilcisi Joseph Sisco, Ankara'ya geldi.
• 1976 - Sovyet Uçak Gemisi "Kiev"in Boğazlar'dan Geçişi: Sovyetler Birliği'nin ilk uçak gemisi "Kiev", uluslararası tartışmalara neden olarak Türk Boğazları'ndan geçti.
• 1982 - Öğretmenler Günü Yönetmeliği: Her yıl 24 Kasım'da Öğretmenler Günü'nün kutlanması amacıyla bir yönetmelik yayımlandı.
• 1993 - Nesimi Çimen Anıldı: Sivas Katliamı'nda hayatını kaybeden 33 aydından biri olan halk müziği sanatçısı Nesimi Çimen, ailesi tarafından düzenlenen bir anma programıyla yad edildi.
• 1996 - Erbakan'ın İlk Dış Gezisi: Refahyol hükümetinin Başbakanı Necmettin Erbakan, göreve geldikten sonra ilk dış gezisini İran'a yaptı.
• 1998 - THY Uçağında Motor Yangını: İstanbul-Ankara seferini yapan Türk Hava Yolları'na ait bir uçağın motorunda yangın çıktı. Yolcuların büyük panik yaşadığı olay sonrası uçak, Atatürk Havalimanı'na acil iniş yaptı.
• 2004 - Yalçın Granit'e Onur Ödülü: Türk basketbolunun duayen isimlerinden Yalçın Granit, Türk Basketbol Ligi Onur Ödülü'ne layık görüldü.
• 2016 - OHAL İlanı ve Kamu Çalışanlarının İzinleri: 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türkiye'de 3 aylık Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edildi. Ayrıca, Başbakanlık Genelgesi ile tüm kamu çalışanlarının yıllık izinleri ikinci bir emre kadar kaldırıldı.

Dünya Tarihinden Önemli Olaylar

• MÖ 390 - Allia Muharebesi: Roma Cumhuriyeti ile Galyalılar arasında gerçekleşen bu muharebeyi Galyalılar kazandı. Bu, Roma tarihinde önemli bir yenilgiydi.
• 656 - Hz. Ali'nin Halife Olması: İslam tarihinde kilit bir figür olan Ali bin Ebu Talib, halife unvanını aldı.
• 1290 – İngiltere'de Yahudi Sürgün Yasası: İngiltere Kralı I. Edward, tüm Yahudilerin 1 Kasım'a kadar ülkeyi terk etmesini emreden "Yahudi Sürgün Yasası"nı yürürlüğe koydu. Bu karar, İngiltere'deki Yahudilerin yaklaşık 350 yıl sürecek bir sürgün dönemine başlamasına neden oldu.
• 1870 – Fransa-Prusya Savaşı'nın Başlangıcı: Bu savaş, Alman birliğinin kurulması ve III. Napolyon'un siyasi kariyerinin çöküşü gibi önemli sonuçlar doğurarak Avrupa'nın siyasi haritasını değiştirdi.
• 1904 - Rusya-Japonya Savaşı'nın Başlaması: Büyük güçler arasındaki rekabeti yansıtan Rusya-Japonya Savaşı başladı ve Doğu Asya'da güç dengelerini değiştirdi.
• 1925 - Adolf Hitler'in "Mein Kampf" Kitabının Yayımlanması: Almanya'da Nazi Partisi lideri Adolf Hitler'in siyasi manifestosu "Mein Kampf" (Kavgam) yayımlandı. Bu kitap, Nazi ideolojisinin temelini oluşturdu ve ilerleyen yıllarda Almanya'nın ve dünyanın kaderini derinden etkiledi.
• 1936 - İspanya İç Savaşı'nın Başlaması: General Francisco Franco'nun liderliğindeki sağcı ve faşist unsurların İspanya Cumhuriyeti'ne karşı isyanıyla İspanya İç Savaşı resmen başladı. Bu kanlı çatışma üç yıl sürdü ve Franco'nun diktatörlüğüyle sonuçlandı.
• 1953 - Mısır'da Cumhuriyet İlanı: Mısır'da monarşi dönemi sona erdi ve ülke cumhuriyet rejimiyle yönetilmeye başlandı.
• 1955 - "Dört Büyükler Konferansı" Cenevre'de Başladı: Almanya'nın geleceğinin görüşüldüğü "Dört Büyükler Konferansı" Cenevre'de toplandı.
• 1968 - Intel Şirketi'nin Kuruluşu: Santa Clara, Kaliforniya'da günümüzün önde gelen teknoloji şirketlerinden biri olan Intel kuruldu.
• 1968 - Roe Nehri Köprüsü Faciası (İngiltere): İngiltere'deki Roe Nehri üzerindeki bir köprü çöktü ve bu olayda 15 kişi hayatını kaybetti.
• 1975 - Apollo-Soyuz Kenetlenmesi: Soğuk Savaş döneminde uzay yarışında önemli bir adım olan Apollo-Soyuz kenetlenmesi, televizyondan canlı yayınlandı. Bu, ABD ve Sovyetler Birliği uzay programları arasındaki ilk ortak uzay göreviydi.
• 1980 - Rajiv Gandhi'nin Siyasete Girişi (Hindistan): Hindistan Başbakanı İndira Gandhi, suikast sonucu ölen oğlu Sanjay Gandhi'nin yerine diğer oğlu Rajiv Gandhi'yi siyasete kazandırdı.
• 1994 - Buenos Aires'teki Yahudi Merkezi Saldırısı: Arjantin'in başkenti Buenos Aires'teki Yahudi Merkezi (AMIA) binasına düzenlenen bombalı saldırıda 85 kişi hayatını kaybetti, 300'den fazla kişi yaralandı. Bu, Arjantin tarihindeki en kanlı terör eylemlerinden biriydi.
• 1998 - Uluslararası Ceza Mahkemesi Sözleşmesinin İmzalanması: İnsanlık ve savaş suçu işleyenlerin yargılanabilmesi amacıyla uluslararası bir mahkeme kurulmasını öngören sözleşme, Roma'da imzalandı. Bu, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin kuruluşuna giden yolda önemli bir adımdı.
• 2005 - Çin'de Sel ve Heyelan Faciası: Çin'in Guangdong eyaletinde şiddetli yağmurlar sonucu meydana gelen sel ve heyelanlarda 600'den fazla kişi hayatını kaybetti.
• 2012 - Suriye'de Saldırı: Suriye'nin başkenti Şam'da Ulusal Güvenlik Kurulu'na yönelik intihar saldırısında Devlet Başkanı Beşşar Esed'in özel temsilcisi Hasan Türkmani, Savunma Bakanı Davud Racha ve Genelkurmay Başkan Yardımcısı Asıf Şevket yaşamını yitirdi. Saldırıyı, Özgür Suriye Ordusu üstlendi.
• 2013 - Detroit'in İflası (ABD): Detroit, 18,5 milyar doları aşan borcuyla ABD tarihinde iflasını ilan eden en büyük şehir oldu.
• 2015 - Jules Bianchi'nin Vefatı: Ekim 2014'teki Japonya Grand Prix'sinde geçirdiği kazadan sonra komaya giren genç Formula 1 pilotu Jules Bianchi, 25 yaşında hayatını kaybetti.

18 Temmuz'da Doğan Önemli İsimler

Bilim, Sanat, Edebiyat, Spor ve Siyaset Dünyasından

• 1811 - William Makepeace Thackeray: İngiliz romancı. "Vanity Fair" (Aşağılık Dünyası) gibi klasikleriyle tanınan usta kalem. (ö. 1863)
• 1853 - Hendrik Lorentz: Nobel Fizik Ödülü sahibi Hollandalı fizikçi.
• 1887 - Vidkun Quisling: Norveçli politikacı ve II. Dünya Savaşı sırasında Nazi işbirlikçisi.
• 1909 - Andrey Gromıko: Sovyetler Birliği'nin uzun süre görev yapan dışişleri bakanı.
• 1918 - Nelson Mandela: Güney Afrikalı anti-apartheid devrimcisi, politikacı ve devlet adamı. Güney Afrika'nın ilk devlet başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi olan Mandela, 18 Temmuz'un "Uluslararası Nelson Mandela Günü" olarak kutlanmasına vesile olmuştur. (ö. 2013)
• 1921 - John Glenn: Amerikalı astronot ve senatör. Uzaya çıkan ilk Amerikalılardan biriydi. (ö. 2016)
• 1933 - Yevgeny Yevtushenko: Sovyet döneminin önemli Rus şair ve yazarlarından. (ö. 2017)
• 1935 - Refik Erduran: Türk oyun yazarı, senarist ve gazeteci.
• 1941 - Bedrettin Dalan: Türk mühendis ve siyasetçi, İstanbul'un eski Büyükşehir Belediye Başkanı.
• 1941 - Martha Reeves: Amerikalı soul şarkıcısı. Martha and the Vandellas grubunun solisti olarak "Dancing in the Street" gibi hit şarkılara imza attı.
• 1950 - Glenn Hughes: İngiliz rock müzisyeni, Deep Purple grubunun eski üyesi.
• 1953 - Turgay Tanülkü: Türk sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu.
• 1955 - Banu Avar: Türk yazar, gazeteci, program yapımcısı ve sunucu.
• 1956 - Meral Akşener: Türk siyasetçi.
• 1967 - Vin Diesel: Amerikalı aktör ve yapımcı. Özellikle "Fast & Furious" serisindeki Dominic Toretto rolüyle geniş kitlelerce tanınır.
• 1971 - Anderson Cooper: Amerikalı gazeteci ve CNN sunucusu.
• 1980 - Kristen Bell: Amerikalı aktris, "Veronica Mars" dizisindeki başrolüyle ün kazanmıştır.
• 1982 - Priyanka Chopra: Hint sinema oyuncusu, şarkıcı ve Miss World 2000 güzellik yarışmasının galibi.
• 1996 - Benedetta Pilato: İtalyan yüzücü. Avrupa ve dünya şampiyonalarında madalya kazanmıştır.

18 Temmuz'da Vefat Eden Önemli İsimler

• 1610 - Caravaggio: Işık ve gölgeyi ustaca kullanımıyla sanat tarihinde çığır açan İtalyan Barok ressamı. (d. 1571)
• 1721 - Antoine Watteau: Fransız ressam, Rokoko tarzının öncülerinden. (d. 1684)
• 1817 - Jane Austen: "Aşk ve Gurur", "Akıl ve Tutku" gibi eserleriyle klasik İngiliz edebiyatının temel taşlarından biri olan İngiliz yazar. (d. 1775)
• 1965 - Refik Halit Karay: Türk gazeteci, yazar ve romancı. "Memleket Hikâyeleri" ve "Gurbet Hikâyeleri" gibi önemli eserlere imza atmıştır.
• 1966 - Bobby Fuller: Amerikalı rock müzik şarkıcısı. "I Fought the Law" şarkısıyla tanınır. Ölümü hâlâ gizemini koruyor. (d. 1942)
• 1998 - Ziya Meral: Türk şair, yazar ve düşünür. (d. 1912)
• 2002 - Metin Toker: Türk gazeteci ve yazar.
• 2004 - Charles W. Sweeney: II. Dünya Savaşı sonunda Japonya'nın Nagasaki kentine atom bombasını bırakan Amerikalı pilot. (d. 1920)
• 2004 - İsmail Cem İpekçi: Türk diplomat, gazeteci ve önemli bir Dışişleri Bakanı. Türk dış politikasına büyük katkılarda bulunmuştur. (d. 1940)
• 2013 - Detlev Mehlis: Alman savcı. 2005 yılında Lübnan Başbakanı Refik Hariri suikasti soruşturmasını yürüten Birleşmiş Milletler komisyonunun başkanıydı. (d. 1949)

18 Temmuz'a Özel Günler ve Anmalar

Uluslararası Nelson Mandela Günü: Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilen bu özel gün, Nelson Mandela’nın doğum günü olan 18 Temmuz'da kutlanır. Mandela’nın barış, özgürlük ve sosyal adalet mücadelesi onuruna dünya genelinde farkındalık yaratmak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlenir.

18 Temmuz, geçmişten günümüze uzanan zengin olaylar, ilham veren kişilikler ve önemli dönüm noktalarıyla dolu, hatırlanmaya değer bir gün.