Erich Fromm - Sevme Sanatı Kitap Alıntısı

Birisini sevmek sevme gücünü kuvveden fiile çıkartıp (ortaya döküp) yoğunlaştırmaktır. Sevginin içerdiği temel onaylama tümüyle insana has niteliklerin sevgiliye yönelmesinden başka bir şey değildir. Bir kişiyi sevmek demek tüm insanları sevmek anlamına gelir böylece. William James’in bir tür «iş bölümü» dediği, kişinin kendi ailesine duyduğu sevgi dışında «yabancılara» karşı hiçbir şey hissetmemesi, sevme yetisi yoksunluğunun en temel işaretidir. İnsanları sevmek çoğu zaman sanıldığı gibi, belli bir kişiyi sevmenin ardından gelen soyutlama değil, bir kişiyi severek kazanılacağına dair bir önermedir. Buradan, doğrudan kendimin, bir başkasının olabileceği gibi sevginin nesnesi olabileceğine ulaşabiliriz. Kişinin kendi yaşamını, mutluluğunu, gelişmesini, özgürlüğünü olumlamasının kökleri onun sevebilme yetisine bağlıdır. Ya da ilgi, sorumluluk ve bilgisine dayanır. Eğer bir kişi üretken bir biçimde sevebiliyorsa, kendini de seviyor demektir. Eğer sadece başkalarını seviyorsa, o hiç sevmiyor demektir. Kişinin kendisine karşı duyduğu sevgiyle başkalarına karşı duyduğu sevginin kural olarak birbirine bağlı olduğunu kabul edelim, başkalarına karşı içten, ilgiyi yadsıyan bencilliği nasıl açıklayacağız? Bencil kişi sadece kendisiyle ilgilidir. Herkesin kendine göre olmasını ister, vermekten hiç tat almaz, almayı sever. Dış dünyaya sadece ondan ne alabileceği noktasından bakar, başkalarının gereksinimlerine karşı ilgisiz, onların onur ve bütünlüklerine karşı saygısızdır. Kendinden başka hiç kimseyi görmez. Her şeyi ve herkesi kendine sağlayacağı yarar açısından yargılar, öz olarak sevebilme yeteneğinden yoksundur. Bu başkalarına duyudan ilginin, kişinin kendine duyduğu ilginin almaşığı olduğunu kanıtlamaz mı? Eğer bencillikle, kendini sevme aynı olsaydı, bu gerçek olurdu. Ne var ki böylesi bir sanı, tartıştığımız konuyla ilişkin birçok hatalı sonuç çıkmasına yol açacak kadar büyük bir yanlıştır. Bencillik ve kendini sevme, aynı olmak bir yana birbirinin zıddıdırlar. Bencil kişi kendini çok fazla değil, çok az sever, hatta kendinden nefret eder. Üretici olmamasının bir belirtisi olan bu, kendinden hoşlanmama ve kendine ilgi göstermeme, onu boş ve huzursuz kılar. Böyle bir kişi mutsuzdur ve kendisine bilinç dışı engeller koyarak, ulaşamadığı doygunlukları öfkeyle, yaşamdan kopartıp almaya çabalar. Görünüşte kendisiyle fazla ilgilenmektedir, fakat aslında bu gerçek kimliğine ilgi göstermedeki beceriksizliğinin üstünü örtmek ve gidermek için yapılan başarısız deneylerdir. Freud bencil kişinin sevgiyi başkalarından alıp kendine yönlendirdiği için narsist olduğunu söylemiştir. Bencil kişilerin başkalarını sevemedikleri bir gerçektir, fakat onlar kendilerini de sevme yetisinden yoksundurlar.