Tarihte Bugün 01 Eylül

1 Eylül, tarih boyunca birçok önemli olaya sahne olmuş bir gün olarak dikkat çeker. Bu tarihte yaşanan olaylar, dünya siyasetinden kültürel gelişmelere, askeri zaferlerden trajik kayıplara kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. İşte bu günün tarihine damga vuran bazı önemli olaylar, doğumlar ve ölümler:

Önemli Olaylar:

• 1539 - Yeni Dünyada Bir Fransız Valisi: Jean-François Roberval, Fransa Kralı I. François tarafından Kanada'nın valisi olarak atandı. Bu görev, Avrupa güçlerinin Kuzey Amerika'daki sömürgecilik faaliyetlerinin bir parçasıydı ve Roberval, Kanada'daki Fransız varlığını güçlendirmek için önemli adımlar attı.
• 1715 - Güneş Kralının Batışı: Fransa'nın efsanevi kralı XIV. Louis, 72 yıl süren uzun hükümdarlığının ardından hayatını kaybetti. "Güneş Kralı" olarak anılan XIV. Louis, Fransa'yı Avrupa'nın en güçlü ülkelerinden biri haline getirdi. Saltanatı boyunca Versailles Sarayı'nı inşa ettirdi ve merkeziyetçi monarşiyi güçlendirdi. Onun ölümü, Fransa için yeni bir dönemin başlangıcını simgeler.
• 1922 - Büyük Taarruzun İzmir’e Ulaşan Zaferi: Türk Kurtuluş Savaşı'nın dönüm noktalarından biri olan 1 Eylül 1922'de, Mustafa Kemal Atatürk'ün liderliğinde Türk ordusu, İzmir'e doğru ilerleyişini sürdürdü. Bu büyük taarruz, Yunan işgal kuvvetlerinin Anadolu'dan çekilmesiyle sonuçlandı ve Türkiye'nin bağımsızlığına giden yolda önemli bir adım oldu.
• 1939 - II. Dünya Savaşı’nın Kıvılcımı: 1 Eylül 1939'da Nazi Almanyası, Polonya'yı işgal ederek II. Dünya Savaşı'nı başlattı. Bu saldırı, dünya tarihinin en yıkıcı savaşlarından birinin fitilini ateşledi ve milyonlarca insanın hayatını etkileyen küresel bir çatışmaya yol açtı.
• 1969 - Libya’da Devrim: Libya'da Muammer Kaddafi, Kral I. İdris'i devirerek askeri bir darbeyle iktidara geldi. Kaddafi'nin uzun süren liderliği, Libya'nın siyasi ve sosyal yapısını derinden etkiledi. Kaddafi'nin devrimi, Arap dünyasında büyük bir yankı uyandırdı.
• 1983 - Trajik Bir Havacılık Felaketi: Sovyetler Birliği hava sahasına giren Güney Kore'ye ait bir yolcu uçağı, 1 Eylül 1983'te Sovyetler tarafından vurularak düşürüldü. 269 kişinin hayatını kaybettiği bu trajik olay, Soğuk Savaş döneminde uluslararası gerilimlerin tırmanmasına neden oldu.
• 2004 - Beslan Rehine Krizi: Rusya'nın Beslan kentinde bir okulda rehine alınan yüzlerce kişi, rehine krizinin üçüncü gününde düzenlenen operasyon sırasında hayatını kaybetti. Bu trajedi, dünya genelinde büyük bir şok ve üzüntü yarattı, terörizmin insan hayatı üzerindeki korkunç etkisini bir kez daha gözler önüne serdi.

Diğer Dikkate Değer Olaylar:

• 1910: Brezilya'nın en köklü futbol kulüplerinden biri olan Corinthians, bu tarihte kuruldu.
• 1920: Lübnan Devleti, Fransız mandası altında kuruldu ve başkenti Beyrut olarak belirlendi.
• 1922: Mustafa Kemal Paşa, Dumlupınar Meydan Muharebesi'nin kazanılmasının ardından "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir!" emrini verdi, bu emir Türk tarihine altın harflerle kazındı.
• 1953: Mustafa Kemal Atatürk'ün naaşı, büyük bir törenle Anıtkabir'e taşındı ve Anıtkabir resmi olarak açıldı.
• 1846: İstanbul'da Sultanahmet'te, Darülfünun binasının temeli atıldı, bu olay Osmanlı İmparatorluğu'nda modern eğitimin temellerinin atıldığının bir işaretiydi.
• 1868: Galatasaray Lisesi, İstanbul'da kapılarını açtı, bu okul ilerleyen yıllarda Türkiye'nin en prestijli eğitim kurumlarından biri haline geldi.
• 1991: Özbekistan, Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan ederek yeni bir devlet olarak tarih sahnesine çıktı.

Doğanlar:

• 1854 - Engelbert Humperdinck: Alman besteci Engelbert Humperdinck, özellikle "Hansel ve Gretel" operasıyla tanınır. 19. yüzyılın sonlarında Alman romantizminin önemli temsilcilerinden biri olmuştur.
• 1875 - Edgar Rice Burroughs: Amerikalı yazar Edgar Rice Burroughs, özellikle "Tarzan" karakterinin yaratıcısı olarak dünya çapında ün kazandı. Tarzan hikayeleri, pek çok farklı medya aracılığıyla nesiller boyunca popülerliğini korudu.
• 1906 - Eleanor Hibbert: Victoria Holt adıyla tanınan İngiliz roman yazarı Eleanor Hibbert, tarihi aşk romanlarıyla bilinir. Eserleri, dünya genelinde geniş bir okuyucu kitlesine ulaştı.
• 1923 - Rocky Marciano: Ağır sıklet boksunun efsanevi ismi Rocky Marciano, kariyeri boyunca yenilgisiz kalmayı başaran nadir boksörlerden biridir. Boks tarihine damga vuran Marciano, 1969'da trajik bir uçak kazasında hayatını kaybetti.
• 1927 - Ülkü Adatepe: Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi kızı Ülkü Adatepe, Atatürk'ün yaşamında özel bir yere sahipti. Adatepe, 2012 yılında bir trafik kazasında yaşamını yitirdi.
• 1946 - Roh Moo-hyun: Güney Kore'nin 16. Cumhurbaşkanı olan Roh Moo-hyun, ülkesinde demokratik reformların mimarı olarak bilinir. Ancak, siyasi kariyeri trajik bir şekilde sona erdi.
• 1957 - Gloria Estefan: Küba asıllı Amerikalı şarkıcı Gloria Estefan, "Miami Sound Machine" grubunun solisti olarak dünya çapında üne kavuştu. Estefan, Latin müziği ile pop müziği birleştirerek müzik dünyasında çığır açtı.

Ölenler:

• 1557 - Jacques Cartier: Fransız denizci ve kaşif Jacques Cartier, Kanada'nın keşfi sırasında Saint Lawrence Nehri'ni haritalandırarak tarihe geçti. Onun keşifleri, Fransız sömürgeciliğinin temelini oluşturdu.
• 1715 - XIV. Louis: Fransa'nın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı olan XIV. Louis, "Devlet benim" sözüyle anılır. Onun ölümü, Fransa'nın geleceğinde büyük değişikliklere yol açtı.
• 1971 - François Duvalier: Haiti'nin "Papa Doc" lakaplı Cumhurbaşkanı François Duvalier, ülkesinde otoriter bir yönetim kurarak halkını baskı altında tuttu. Onun yönetimi, Haiti'de derin izler bıraktı.
• 1981 - Albert Speer: Nazi Almanyası'nın mimarı ve silahlanma bakanı Albert Speer, II. Dünya Savaşı sonrası Nürnberg Mahkemeleri'nde yargılandı. Speer, savaştan sonra anılarını yazarak Nazi rejiminin iç yüzünü ortaya koydu.
• 2005 - R.L. Stine: Amerikalı yazar R.L. Stine, özellikle çocuklar için yazdığı "Goosebumps" (Gecenin Sesi) serisiyle tanınır. Korku edebiyatının önemli isimlerinden biri olarak kabul edilir.
• 2013 - Tommy Morrison: Ağır sıklet boksunun ünlü isimlerinden Tommy Morrison, aynı zamanda "Rocky V" filminde de rol aldı. Kariyerinin zirvesindeyken HIV pozitif olduğunu öğrenen Morrison, bu durumun ardından kariyerine veda etti.