Tarihte Bugün 03 Mayıs

3 Mayıs tarihi, dünya ve Türkiye tarihinde birçok önemli olaya ev sahipliği yapmıştır. Bu günün önemini ve bu tarihte yaşanan olayları daha detaylı inceleyelim:

Dünya:

Savaşlar ve Barış Anlaşmaları:

• 1481: Osmanlı padişahı II. Bayezid vefat etti.
• 1862: Meksika-Fransa Savaşı başladı.
• 1887: Britanya Kolumbiyası'nın Nanaimo kentinde Nanaimo madeni patlaması meydana geldi. Bu patlamada 150 madenci hayatını kaybetti. Bu olay, Kanada tarihindeki en ölümcül maden kazası olarak tarihe geçti.
• 1945:Almanya, II. Dünya Savaşı'nda yenilgisini kabul etti ve Sovyetler Birliği'ne teslim oldu. Alman General Wilhelm Keitel, Sovyet General Jukov'a teslim belgesini imzalayarak bu tarihi olayı resmileştirdi. Bu tarih, Avrupa'da savaşın bitişini simgeler ve "Zafer Günü" olarak kutlanır.

II. Dünya Savaşı'nda Almanya'nın teslimi

• 1984: Sovyetler Birliği, ABD'nin Los Angeles'ta düzenlediği Yaz Olimpiyat Oyunları'nı boykot edeceğini açıkladı. Bu kararın arkasında, Sovyet sporcularının ABD topraklarında doping testlerinden adil bir şekilde geçemeyeceği endişesi olduğu öne sürülmüştür.

Siyasi Liderler ve Yönetimler:

• 1469:Niccolò Machiavelli, İtalyan Rönesans döneminin önde gelen figürlerinden ve siyaset felsefesinin önemli isimlerinden biri olarak dünyaya geldi. Machiavelli, "Prens" adlı eseriyle tanınır ve politikada gerçekçiliği ve güç kullanımını ele almıştır.
• 1860:Danimarka Prensi Carl, İsveç ve Norveç Parlamentosu tarafından kral seçildi ve 3 Mayıs 1860'ta XV. Karl adıyla taç giydi. Bu olay, İsveç-Norveç Birliği'nin monarşik yapısını pekiştirdi.
• 1979:Margaret Thatcher, Muhafazakâr Parti'nin lideri olarak Birleşik Krallık'ın ilk kadın başbakanı oldu. 11 yıl boyunca görev yapan Thatcher, "Demir Leydi" lakabıyla tanındı ve uyguladığı ekonomi politikalarıyla dünya çapında yankı uyandırdı.

Basın Özgürlüğü ve Gazetecilik:

1993:Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 20 Aralık 1993 tarihli bir kararla her yıl 3 Mayıs gününün "Dünya Basın Özgürlüğü Günü" olarak kutlanmasını kararlaştırdı. Bu gün, basın özgürlüğünün önemini vurgulamak ve basına uygulanan baskılara dikkat çekmek için bir vesile olarak kabul edilir.

Dünya Basın Özgürlüğü Günü

• 2008: Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi'nin yayınladığı bir rapora göre, 2007 yılında dünya genelinde 65 gazeteci öldürüldü. Bu rakam, gazetecilere yönelik şiddetin artmasına işaret ediyordu.

Diğer:

• 1495: Osmanlı İmparatorluğu'nun II. Mehmed dönemindeki önemli devlet adamlarından Kazım Bey vefat etti.
• 1933:Almanya'da Nazi Partisi tarafından kitap yakma eylemleri gerçekleştirildi. Nazi Partisi, "dejenere" olduğunu düşündüğü kitapları yakarak sansür uygulamak istemiştir. Bu olay, Nazi rejiminin sansür ve propaganda politikalarının bir örneğidir.
• 1935:James Brown, Amerikalı müzisyen, "Godfather of Soul" unvanıyla tanınan funk ve soul müziğinin önemli figürlerinden biri olarak dünyaya geldi.
• 1947: Japonya'da II. Dünya Savaşı sonrasında yeni hazırlanan Japonya Anayasası yürürlüğe girdi. Bu anayasa, Japonya'yı parlamenter bir monarşiye dönüştürdü ve insan haklarına ve temel özgürlüklere vurgu yaptı.
• 1968: Fransa'da Sorbonne Üniversitesi'nde başlayan öğrenci protestoları, kısa sürede tüm Fransa'ya yayıldı. Bu hareketler, siyasi ve sosyal reformlar talep ediyordu ve Avrupa'daki 1968 öğrenci hareketlerinin öncüsü olarak kabul edilir.
• 1972: Filistinli militanlar, İsrail Olimpik takımına mensup 11 sporcuyu ve antrenörlerini, 3 Mayıs 1972'de Münih Havalimanı'nda rehin aldılar. Bu olay, 4 kişinin hayatını kaybetmesiyle trajik bir şekilde sona erdi.
• 1989:Çin'in Pekin kentinde bulunan Tiananmen Meydanı'nda demokrasi ve özgürlük talep eden öğrenci göstericilere Çin ordusu tarafından ateş açıldı. 3-4 Haziran 1989 tarihleri arasında gerçekleşen bu katliamda yüzlerce insan hayatını kaybetti. Bu olay, Çin tarihindeki en trajik olaylardan biri olarak kabul edilir.
• 2007:Myanmar'ı vuran Siklon Nargis, 3 Mayıs 2007'de 138.000'den fazla kişinin hayatını kaybetmesine ve büyük çaplı maddi hasara yol açmasına neden oldu. Bu olay, son yüzyıldaki en ölümcül doğal afetlerden biri olarak tarihe geçti.

Türkiye:

• 1481: Osmanlı padişahı II. Bayezid vefat etti.
• 1585: Kanuni Sultan Süleyman vefat etti.
• 1897: Yunanistan ile Osmanlı İmparatorluğu arasında Osmanlı-Yunan Savaşı başladı.
• 1920:Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışı. Bu tarih, Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı ve ulusal bağımsızlık mücadelesinin başladığı önemli bir gün olarak kabul edilir. Aynı zamanda Türkiye'de Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı olarak kutlanır.
• 1935: Türkiye'nin ilk uçak fabrikası olan Türk Hava Kurumu (THK) Tayyare Fabrikası kuruldu.
• 1950:Türkiye'nin ilk çok partili seçimlerinde Demokrat Parti zafer kazandı ve Adnan Menderes başbakan olarak göreve başladı. 3 Mayıs 1950'deki bu olay, Türkiye'de demokrasi tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir.
• 1963: İstanbul'da Atatürk Oto Sanayi (A.O.S.) kuruldu.
• 1978:Mamak Cezaevi'nde PKK militanları tarafından 33 mahkum ve 1 gardiyan 3 Mayıs 1978'de öldürüldü. Bu olay, Türkiye'deki siyasi şiddetin en trajik örneklerinden biri olarak tarihe geçti.
• 1987: Dalida, Fransız şarkıcı ve oyuncu vefat etti. Popüler müzik dünyasında önemli bir yere sahiptir.
• 1999: Türkiye, Avrupa Birliği'ne adaylık başvurusunda bulundu.
• 2000: İstanbul'da Taksim Meydanı'nda bomba patlaması sonucu 42 kişi hayatını kaybetti ve 200'den fazla kişi yaralandı. 3 Mayıs 2000'deki bu olay, Türkiye'yi sarsan terör saldırılarından biri olarak tarihe geçti.

Doğanlar:

• 1770: Francisco de Goya: İspanyol ressam ve grafiker.
• 1840: Edward Burne-Jones: İngiliz ressam ve tasarımcı.
• 1921:Sugar Ray Robinson: Amerikalı efsanevi boksör, tüm zamanların en iyi boksörleri arasında kabul edilir.
• 1933: James Brown: Amerikalı müzisyen, "Godfather of Soul" unvanıyla tanınan funk ve soul müziğinin önemli figürlerinden biri.
• 1944: Pete Staples: İngiliz bas gitarist, "The Troggs" adlı rock grubunun kurucu üyelerinden.
• 1959: Ben Elton: İngiliz komedyen, yazar ve tiyatro yapımcısı, "Blackadder" ve "The Young Ones" gibi televizyon dizilerinin yazarı.

Ölenler:

• 1481: II. Bayezid: Osmanlı İmparatorluğu'nun 8. padişahı.
• 1957:Jigoro Kano: Judo'nun modern kurucusu olarak kabul edilen Japon eğitimci 
• 1987: Dalida: Fransız şarkıcı ve oyuncu.